देउतालाई 'गुफा' राखेर सिकाली जात्रा शुभारम्भ

ललितपुर, साउन ३१- रुद्रायणी, भैरव, गणेशसहित ११ भगवान्लाई हिजो मध्यरातमा 'गुफा' राखेर खोकनाको १२ वर्षे सिकाली जात्रा शुभारम्भ भएको छ। जात्राको पहिलो दिन ब्रह्मा, विष्णु, महेश्वर, इन्द्रायणी, बाराही, कालिका, नाट्येश्वरी र कुमारलाई समेत गुफामा तान्त्रिक विधिबाट पूजा गरी एक महिनाका लागि राखिएको हो। जात्राको सम्पूर्ण व्यवस्थापन स्थानीय रुद्रायणी गुठीले गरेको छ। विसं. ६३१ देखि सो जात्राको सुरुआत भएको मानिन्छ। हिजो नै दिनमा जात्राका क्रममा देखाइने नाचमा प्रयोग हुने मुकुटहरु प्रदर्शनी राखिएको थियो।  गुफा राख्ने अवधि एक महिनासम्म गाउँभित्र कुनै पनि किसिमका बाजा (घन्टी, शङ्ख आदि) बजाउन नहुने, बाबुको मुख हेर्न र जंकु गर्न नहुने, रातो सिन्दुर लगाउने र पूजाआजा गर्न नहुने, खुट्टा झुन्ड्याएर बस्ने नहुने, गाउँभित्र लुगा धुने तथा नुहाउन नहुनेलगायतका नियम स्थानीयवासीले पालना गर्नुपर्छ।  यसैगरी गाउँभित्र छालाद्वारा निर्मित सामान (छालाको जुत्ता, पेटी, पर्स, झोला आदि) प्रयोग गर्न र देवीदेवतालाई पशुबलि दिन र गाउँभित्र पशुबध गर्न दिन हुँदैन।  यसैगरी जात्रा अवधि अर्थात् एक वर्षसम्म गाउँवासीले तिहारमा म्हपूजा तथा किजा पूजा (भाइटीका) गर्न नहुने, विवाह व्रतबन्ध गर्न नहुने, गुफा राख्न नहुने, कुखुराको अन्डा र मासु तथा बँगुरको मासु गाउँभित्र ल्याउन र खान नहुने नियम छ।  इन्द्रजात्राका दिन गुफा राखिएका देवतालाई निकाली पूजा गरिन्छ। त्यसपछि वर्षभरि नै खोकना-बुङमतीलगायत काठमाडौँ र पाटनमा नाच देखाएर वर्ष दिनभरि नै जात्रा सञ्चालन हुन्छ। रासस