सर्लाहीको बारेमा


सर्लाही जिल्ला नेपालको जनकपुर अन्चलमा पर्दछ | यस जिल्लाको पूर्वमा बाँके तथा हर्दी नदी पश्चिममा बागमती नदी सिमा नदीको रुपमा बगेको छ |







जिल्लाको नामाकरण

यस जिल्लाको नामाकरणबारे सत्यतथ्य प्रमाण नभेटिए पनि प्राचीन इतिहासलाई खोजी गर्दा यस जिल्लाको हेमपुर  गाँउ विकास समितिमा सर्लाही देवीको मन्दिको नामवाट जिल्लाको नाम हन गएको भन्ने अनुमान छ | रातको समयमा यदि कोही मानिस बत्ती बोकी ती देवीको मन्दिमा गएमा उसको मृत्यु हुन्छ भन्ने जनबिश्वासले गर्दा आज पनि बत्ती लिए राती त्यहाँ कोही पानि पुग्देनन् | यिनै देवीको नामवाट पहिले यस ईलाकाको पछि यस जिल्लाको नाम हुन गएको हो स्थानीय बासिन्दाहरुको धारणा रहेको पाईन्छ | सर्लाही देवीको मन्दिर वरीपरी अझै पनि बस्ती बसेको छैन |



 भौगोलिक अवस्था

  • अक्षास: २६.४५" उत्तर देखि २७.१०" उत्तर अक्षास
  • देशान्त: ८५.२०" पुर्व देखि ८५.५०" पुर्व देशान्त
  • सिमाना: पुर्वमा महोत्तरी, जिल्ला पश्चिममा रौतहट जिल्ला, उत्तरमा सिन्धुली जिल्ला तथा दक्षीणमा भारतको बिहार राज्यको सितामढी जिल्ला
  • क्षेत्रफल: १२५९ वर्ग किलेामिटर
  • औसत लम्बाई: ३२ कि.मि. (उत्तर-दक्षीण)
  • औसत चौडाई: ४० कि.मि. (पुर्व-पश्चिम)
  • होचो भाग: समुन्द्री सतहबाट ६० मिटर
  • अग्लो भाग:समुन्द्री सतहबाट ६५९ मिटर
  • भैागेालिक स्थिति: भैागेालिक हिसाबले यस जिल्लालाई उत्तरतर्फ रहेको चुरे पर्वत बीचमा रहेको भावर दक्षीणमा रहेको तराइको समथर मैदान ओगट्ने गरी गरी ३ भागमा बाड्न सकिन्छ ।

4. प्रमुख नदी, ताल, तलैया

यस जिल्लामा बग्ने मुख्य नदीहरु बागमती, लखनदेइ, झिम, हुन्। बागमती नदी बाहेक अन्य नदीहरु उत्तरको चुरे डाँडावाट शुरु भई क्रमश: बग्दै दक्षीणतिर भारत पस्दछन्। लखनदेइको सहायक नदीहरुमा नारायण, मदा, बामन्ती, दाईने, अत्रौली, चापिनी, कोटी, घुमी छन्। त्यस्तै झिम नदीको प्रारम्भ भैवपुर दोभानमा फुलजोर कालिन्जोर खोलाको मिलनवाट भएको हो। यसबाहेक अन्य सानातिना नदीहरुमा मनुस्मारा, हरिवन, सोतारा, ढंग्रा, भुमी, आदि पर्दछन्। यस जिल्लामा प्राकृतिक तालकोरुपमा एक मात्र नाढीमन तालका साथै माछापालन सिचाई तथा स्नान कार्यका लागि थुप्रै पोखीहरु छन्।

5. ब्यापारिक महत्वका स्थानहरु

यस जिल्लाका ब्यापारिक महत्वका प्रमुख स्थानहरुमा सदमुकाम मलङवा नगपालिका लगायत बरहथवा, लालबन्दी, नवलपुर गोडैता, हरिवन  आदि छन्।

6. गाउँ बिकास समिती र नगरपालिका

अचलगढ, अर्नाहा, अत्रौली, औरही, बबरगञ्ज, बगदह, बहादुरपुर, बलारा, बारा उध्योरण, बरहथवा, बसन्तपुर, बत्रौल, बेला, बेल्ही, बेल्वाजब्दी, भाडसर, भगवतीपुर, भक्तिपुर, भवानीपुर, ब्रह्मपुरी, चन्द्रनगर, छटौल, छतौना, धनकौल पछियारी, धनकौल पुर्वाही, धनगढा, ढुंग्रेखोला, घुर्कोली, डुममीया, फरहदवा, फुलपरासी, गडहिया, गम्हरीया, गोडैता, गौरीशंकर, हजरीया, हरकठवा, हरिपुर, हरिपुर्वा, हरिवन , हथिऔल, हेमपुर, ईश्वपुर, जब्दी, जमुनिया, जानकीनगर, जिङ्गर्वा, कबिलासी, कालिन्जोर, कर्मैया, खैर्वा, खोरीया, खुटौना, किसनपुर, कौडेना, लालबन्दी, लौकट, लक्ष्मीपुर कोद्रहा, लक्ष्मीपुर सुखचैना, मधुबनगोठ, मधुबनी, महिनाथपुर, भेल्ही, मलङ्वा नगरपालिका, मानपुर, मिर्जापुर, मोहनपुर, मोतीपुर, मुर्तिया, मुसैली, नारायणखोला, नारायणपुर, नेत्रगञ्ज, नोकैलवा, पर्सा, पवानीपुर, पत्थकेाट, पिराडी, परडीया, पिपरीया, राजघाट, रामबन, रामनगर बहुअर्बा, रानीगञ्ज, रोहुवा, सक्रौल, सलेमपुर, सग्रामपुर, शंकरपुर, सासापुर, श्रीपुर, सेखौना, सिमरा, सिसौटिया, सिसौट, सहोडवा, सुदामा, सुन्दरपुर चोहर्वा, त्रिभुवननगर


Country Nepal
Region  Central (Madhyamanchal)
Zone Janakpur
Area
Total 1,259 km2 (486.1 sq mi)
Population (2001)
Total 635,701
Density 504.9/km2 (1,307.8/sq mi)
Time zone NPT (UTC+5:45)
Main language(s) Nepali, Bhojpuri, Maithil, Tamang, Newari


Village Development Committees (VDC's)
Achalgadh
Arnaha
Atrouli
Aurahi
Babarganj
Bagdaha
Bahadurpur
Balara
Bara Udhoran
Barahathawa
Basantapur
Batraul
Bela
Belhi
Belwajabdi
Bhadsar
Bhagawatipur
Bhaktipur
Bhawanipur
Brahmapuri
Chandra Nagar
Chhataul
Chhatona
Dhana Palbhawari
Dhanakaul Purba
Dhangada
Dhaurkauli
Dhungrekhola
Dumariya
Farahadawa
Fulparasi
Gadahiyabairi
Gamhariya
Godeta
Gourishankar
Hajariya
Harakthawa
Haripur
Haripurwa
Hariyon
Hathiyol
Hempur
Ishworpur
Jabdi
Jamuniya
Janaki Nagar
Jingadawa
Kabilasi
Kalinjor
Karmaihiya
Khairwa
Khoriya
Khutauna
Kisanpur
Kodena
Lalbandi
Laukat
Laxmipur Kodraha
Laxmipur Su.
Madhubangoth
Madhubani
Mahinathpur
Mailhi
Malangawa
Manpur
Masaili
Mirjapur
Mohanpur
Motipur
Murtiya
Musauli
Narayan Khola
Narayanpur
Netraganj
Noukailawa
Parsa
Parwanipur
Pattharkot
Pidari
Pidariya
Pipariya
Rajghat
Ramnagar Bahaur
Ranban
Raniganj
Rohuwa
Sakraula
Salempur
Sangrampur
Sankarpur
Sasapur
Shahorwa
Shreepur
Sikhauna
Simara
Sisotiya
Sisout
Snakarpur
Sohadawa
Sudama
Sundarpur
Sundarpur Choharwa
Tribhuwan Nagar
SARLAHI  DISTRICT MAP   {PDF}


Selected Demographics and Health Indicators: Sarlahi

Demography
1991
2001
Source
Total population
492,798
635,701
CBS
Male
254,964
329,182
CBS
Female
237,834
306,519
CBS
0-4 years
82,711
85,064
CBS
5-9 years
74,823
97,406
CBS
10-14 years
51,991
77,519
CBS
15-49 years
230,270
298,131
CBS
50-59 years
25,712
37,696
CBS
60 + years
26,590
39,885
CBS
Population growth rate %
NA
2.6
CBS
Total households
88,141
111,076
CBS
Average household size
5.6
5.7
CBS
Urban population %
2.9
2.9
CBS
Adolescent population (10-19 years)
97,807
133,515
CBS
Female population of reproductive age (15-49 years)
113,000
144,361
CBS
Singulate mean age at marriage of female (years)
15.4
17.5
CBS
Disabled population (male/female) No.

2001
Source
Physical

412/377
CBS
Blind

111/293
CBS
Deaf

212/259
CBS
Mental

122/102
CBS
Multiple

78/107
CBS
Major caste/ethnicity %

2001
Source
Brahman/Chhetri Group

11.10
CBS
Advanced Group

1.70
CBS
Marginalized Group

17.10
CBS
Highly Marginalized Group

3.35
CBS
Disadvantaged Group

2.82
CBS
Endangered Group

0.01
CBS
Dalit Group

20.69
CBS
Unidentified Group

1.04
CBS
Others

42.19
CBS
Religion %
1991
2001
Source
Hinduism
87.8
86.7
CBS
Buddhism
5.5
5.4
CBS
Islam
6.6
7.5
CBS
Others
0.1
0.4
CBS
Human development
1996
2001
Source
Life expectancy at birth Yrs
60.5
63.0
NHDR
Male
60.5
61.2
NHDR
Female
58.1
64.8
NHDR
Literacy rate of 6 yrs + %
26.2
36.5
CBS
Male
38.0
46.9
CBS
Female
13.5
25.4
CBS
Adult literacy rate of 15 yrs + %
24.5
30.3
NHDR
Male
38.7
42.2
NHDR
Female
10.0
17.6
NHDR
Infant mortality rate Per 1,000 live births
NA
59.2
NHDR
Social empowerment index (SEI)
NA
0.213
NHDR
Human development index (HDI)
0.133
0.408
NHDR
Human poverty index (HPI)
NA
49.800
NHDR
Gender empowerment measure (GEM)
0.073
0.349
NHDR
Gross domestic product PPP US $
1,288
802
NHDR
Per capita income US $
NA
147
NHDR
Health facility

2002
Source
Number of hospitals

1
LMIS
Number of primary health care centres

4
LMIS
Number of health posts

10
LMIS
Number of sub health posts

84
LMIS
Number of ayurvedic health facilities

4
LMIS
Number of pharmacies

281
INRUD
Human resources for health

2002
Source
Number of doctors

9
HuRDIS
Number of nurses

127
HuRDIS
Number of para-medicals

158
HuRDIS
Health worker population ratio in '000 population

2002
Source
Doctor population ratio

70.6
HuRDIS
Nurse population ratio

5.0
HuRDIS
Para-medicals population ratio

4.0
HuRDIS
Sanitation and drinking water

2001
Source
Population with access to toilet

12.9
NHDR
Population with access to safe drinking water

86.6
NHDR
Child health
1999
2004
Source
Incidence of ARI among U5 children Per 1,000 population
116
229
DoHS
Incidence of diarrhoea among U5 children Per 1,000 population
225
274
DoHS
Percent of malnourished U3 children (Weight/Age)
36.8
15.3
DoHS
Chronic malnourishment among U5 children (Stunting)
NA
48.0
NHDR
Immunization
1999
2004
Source
Estimated number of infant population
17,999
18,235
DoHS
Percent of BCG coverage (< 1 yr)
104.1
132.2
DoHS
Percent of DPT 3 coverage (< 1 yr)
64.3
116.2
DoHS
Percent of Polio 3 coverage (< 1 yr)
64.3
117.3
DoHS
Percent of Measles coverage (< 1 yr)
75.7
107.7
DoHS
Maternal health
1999
2004
Source
Expected pregnancies
27,033
24,302
DoHS
Percent of 4 ANC visits among first visits
NA
20.9
DoHS
Percent of delivery by health workers (as % of expected pregnancy)
2.3
10.0
DoHS
Percent of first post natal visits (as % of expected pregnancy)
6.3
22.9
DoHS
Family planning
1999
2004
Source
Contraceptive prevalence rate (CPR) %
34.1
43.6
DoHS
Couple years of protection (CYP) as % of MWRA
23.1
52.8
DoHS
Morbidity
1999
2004
Source
Case finding rate of tuberculosis %
NA
113
DoHS
Malaria incidence Per 1,000 population
0.29
0.01
DoHS
Kala-azar incidence Per 100,000 risk population
35.90
0.30
DoHS
Leprosy prevalence rate Per 1,000 population
27.23
4.70
DoHS
Top five most common diseases %
1999
2004
Source
Skin disease
6.90
7.77
DoHS
Diarrhoeal diseases
3.62
5.35
DoHS
ARI
2.74
3.46
DoHS
Pyrexia of unknown origin
2.58
3.39
DoHS
Intestinal worms
2.95
2.55
DoHS
Mortality
1999
2004
Source
ARI - case fatality rate
NA
0.0
DoHS
Diarrhoea - case fatality rate
0.3
0.0
DoHS
Hospital services

2004
Source
Number of hospitals reporting

1
DoHS
Number of hospital beds sanctioned

15
DoHS
Number of beds available

30
DoHS
Number of inpatients

466
DoHS
Bed occupancy rate (%)

36
DoHS
Number of deliveries (normal)

115
DoHS
Number of deliveries (complicated)

15
DoHS
Number of live births

121
DoHS
Number of still births

9
DoHS
Number of low weight babies (LWB)

102
DoHS
Number of maternal deaths

NA
DoHS
Number of neonatal deaths

NA
DoHS
Number of deaths

1
DoHS
Disasters effects for the past 32 years

1971-2001
Source
Deaths

973
NSET
Injury

564
NSET
Affected families

378,164
NSET
Total loss at present value Rs in million

90,974.6
NSET

 source:un


Tags:

Sarlahiexpress

नेपालमा घटेका प्रमुख घटनाहरु सबै एकैठाउँमा पाउनको लागि एक क्लिकको भरमा सबैकुरा । साहित्य, विचार विश्लेषण, महत्वपूर्ण दस्तावेज, संगीत मनोरञ्जन, अडियो भिडियो । सबैकुरा एकैठाउँमा उपलब्ध गराउने अभिप्रायले । सलार्ही एक्सप्रेसको सुरुवात गरियको हो । आफूसँग भएका विविध जानकारीमुलक र मनोरञ्जनात्मक सामाग्रीहरु उपलब्ध गराई सहयोग गरिदिनुहुन हामी हार्दिकतापूर्वक अनुरोध गर्दछौँ । सर्लाही एक्सप्रेस साइटलाई माया गर्ने जो कोही यसको सदस्य बनेर आफ्नो रचना सम्प्रेषण गर्न वा ईमेल मार्फत हामीलाई लेख रचना पठाउन सक्नु हुन्छ। यस बाहेक सर्लाही एक्सप्रेसलाइ सल्लाह, सुझाव वा कुनै प्रतिक्रियाको लागि पत्राचारको गर्नको लागि हाम्रो ठेगाना -sarlahixpress@gmail.com .

8 commentaires

  1. woowww,
    hamro sarlahi ko web site
    babal 6.

  2. i like this site becoz this provide all information about my hometown malangawa by Nitesh Patel

  3. WOW! gr8 make this website like a departmental sotre so dat we can find everything wat we need. GO on

  4. hi me bisham i like this website..please make it more better....

  5. yaa its better,.... thik achhi aapan website..

  6. Please add some information on the language spoken in Sarlahi, other than Nepali. Is it Bajjika (Vajjika) or is it Maithili, Bhojpuri? Could you please give examples of some simple sentences? I'd be grateful. Thanks.

Leave a Reply

आफ्नो अमूल्य राय, सुझाव तथा टिप्पणीहरु यहाँ लेख्नुहोला...▼ Please leave your Comments here...▼ ...
कमेन्ट गर्ने सजिलो तरिका :
- तल बक्समा आफ्नो कमेन्ट लेख्‍नुस्
- comment as : select profile लेखेको छेऊको arrow मा click गर्नुस्
- तल रहेको Name/URL क्लिक गर्नुस्
- आफ्नो नाम र वेबसाइट (छ भने) हाल्नुस्
- Post Comment क्लिक गर्नुस् !!

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...
Admin Login